Spataders zijn aders waarvan de kleppen stuk zijn.
Het bloed blijft in de vaten ‘hangen’ en zetten daarom uit. Of de aders zetten uit, de kleppen sluiten niet meer, daarom blijft het bloed in de vaten ‘hangen’. Als deze ader vlak onder de huid liggen dan zijn ze te zien als dikke, blauwe kabels op de huid. Dit kan ook dieper in het been ontstaan, dan zijn ze niet uiteraard niet te zien als kabels op de huid. Dit zijn vaak wel de spataders die klachten geven en dus zeker behandeld moeten worden.
Aders vervoeren het, zuurstofarme, bloed terug naar het hart. Dit gaat tegen de zwaarte kracht in. (figuur 1: bloed wordt richting hart vervoert )
Om dit proces goed te laten verlopen zitten er kleppen in de aders. Het bloed kan zo in stappen naar het hart worden vervoert. (figuur 2: korte pauze van het hart, de kleppen sluiten zich door terugstromend bloed, onder invloed van de zwaarte kracht)
Tussen de stappen door zakt het bloed terug en hierdoor worden de kleppen gesloten en kan het bloed niet helemaal terug zakken. Vooral de kuitspieren helpen mee het bloed naar boven te pompen. Wanneer een spier samentrekt wordt hij niet alleen korter maar ook dikker. Hierdoor worden de aders samengedrukt, de kleppen sluiten beter en het bloed wordt beter naar boven gepompt. (figuur 3: door te veel druk, gaan de kleppen stuk en sluiten niet meer.)
Wanneer de spieren te weinig gebruikt worden, bijvoorbeeld caissières die de hele dag achter de kassa staan, kan de druk op de kleppen of de wand van de aders zo groot worden waardoor de kleppen niet meer goed sluiten. (figuur 4: het bloed stroomt niet meer goed terug, er komt teveel druk op de wand van de aders, deze gaan ‘uithangen’. Spataders tot gevolg, nog meer druk op de wanden van de aders)
Als dit te lang duurt rekt de wand van de aders op, de kleppen sluiten helemaal niet meer en er is een spatader.